Tips voor het kopen van een vleugel

In een eerder blog heb ik een aantal tips gegeven voor het kopen van piano. Ik heb daar goede reactie op ontvangen en meerdere malen de vraag gehad of deze tips ook allemaal van toepassing zijn bij vleugels. Naar mijn mening is dat niet zo dus vandaar deze tips voor het kopen van een vleugel.

Budget en de verwachtingen

Een vleugel is duurder dan een piano. Natuurlijk wordt er op marktplaats of in een kennissenkring wel eens wat aangeboden voor heel weinig of gratis, maar dat komt bij piano’s velen malen vaker voor. Om deze blog overzichtelijk te houden ga ik deze blog verdelen in verwachtingen. Mocht je een bepaalde verwachting of eisen hebben bij je vleugel dan kan je direct naar het hoofdstuk dat bij je past. In de hoofdstukken verdeel ik ook de tips onder in “nieuw” en “occasion”

1. Een vleugel als meubelstuk.

• Budget ~ 2000 tot 9000 

Stel u wilt een vleugel in uw woonkamer omdat dit mooi staat. U speelt een paar deuntjes en akkoorden, maar dat beperkt zich tot Adele, de vlooienmars en liedjes van Yann Tierssen.

Nieuwe vleugel

Dan adviseer ik om een vleugel te kiezen op uiterlijk. Een mooie hoogglans zwart of witte kast. Bijna iedere middelgrote of grote pianohandelaar in Nederland heeft een “eigen” merk vleugel staan. Dit zijn vleugels die gemaakt zijn in Azië en zij dragen allemaal veelbelovende Duitse namen. Vaak namen die vroeger wel van een Duitse fabrikant waren.

Dit zijn vleugels voor zeer weinig geld en toch een monsterlijke winstmarge voor de winkel. Als er weinig tot geen eisen worden gesteld aan het geluid, speelaard of levensduur dan volstaat deze vleugel prima. Deze vleugels passen perfect in de huidige wegwerp-economie. Na ongeveer 5 tot 10 jaar zijn de meeste pianostemmers al druk met het spelend houden van de vleugel. Na 10 tot 20 jaar worden de meeste inmiddels niet meer gestemd. Dit omdat er of niet meer gespeeld wordt of omdat de vleugel zich door gebreken niet meer laat stemmen. Na een jaar of 20 a 30 zijn de Aziaten niet meer de moeite waard om op te knappen. Enerzijds omdat de kosten de toenmalige en huidige nieuwprijs zullen overstijgen, anderzijds omdat de vleugel nooit gemaakt is om mooi te klinken of te spelen, een revisie zal dat niet oplossen. Na 30 jaar kom je ze eigenlijk nergens meer anders tegen dan op de milieustraat  ..of de kringloop natuurlijk.

Occasion vleugel

Kom je in deze prijsklasse occasion Duitse vleugels tegen dan kan je het treffen. Wil je er zeker van zijn dat het een dubbeltje op de eerste rij is laat dan altijd een aankoopkeuring doen door een pianotechnicus.

Mochten speelaard, geluid en levensduur nog steeds niet in het eisenpakket zitten dan is een tweedehands Chinese vleugel de beste keus.  Het kastje ziet er namelijk nog steeds mooi uit en de prijs van de vleugels keldert al naar beneden op het moment dat de vleugel de showroom verlaat. Na 5 tot 10 jaar kan je deze vleugels al voor 1/4 van de prijs op marktplaats vinden. Trap er niet in als een dergelijke occasion vleugel voor een hoger bedrag op marktplaats staat. De reden is niet omdat dit exemplaar uitzonderlijk mooi of goed is, maar omdat de eigenaar slecht geïnformeerd is.

2. Ik wil een goede vleugel en ik heb beperkt budget.

• Budget ~ 10.000 tot 20.000 

Stel u bent een enthousiast pianist, u heeft oren aan uw hoofd en u heeft gevoel in uw vingers. Of u bent een theater, poppodium, zalencentrum of restaurant. De vleugel moet aan een bepaalde standaard voldoen en blijven voldoen voor een bepaalde tijd, maar u heeft een beperkt budget. Dan wordt de zoektocht interessanter.

Nieuwe vleugel 

Hier zijn de japanners op hun best. Merken als Yamaha en Kawai maken vleugels die zich qua speelaard en geluid kunnen meten met de grote jongens. Yamaha overstijgt zelfs merken als Steinway&Sons wat betreft speelaard door hun modernere methodes van toetsen uitbalanceren. Deze vleugels blijven ook in waarde aanzienlijk beter dan Aziatische broertjes. Bijna iedere pianowinkel in Nederland heeft een aantal van deze Japanse merken en modellen staan en dat is niet voor niks. Veel waar voor je geld en ook de polyester kast-afwerking is altijd van hoge kwaliteit. In deze prijsklasse kom je ook jongere broertjes tegen van grote merken. Dit zijn vaak de merknaam met een Duits klinkende voornaam ervoor zoals; Wilhelm, Johannes, Friedrich. Dit zijn vleugels die gemaakt zijn (soms gedeeltelijk) in Azië en is een manier voor deze fabrikanten om instrumenten op de markt te brengen met een grotere marge. De kwaliteit is meer te vergelijken met de Aziatische vriendjes dan de Duitse broertjes.

Occasion vleugel 

Ook als tweedehands vleugel zijn de Japanners vlaggendragers, maar in deze occasion-prijsklasse komen er een hoop andere merken bij. Merken van vleugels uit de jaren 70, 80 en 90 van Duitse oorsprong. Denk aan Seiler, Sauter, Schimmel, Pleyel (Braunswieg), Grotrian Steinweg, Feurich, Ibach of Tsjechische merken uit die tijd zoals August Förster of Petrof. De lijst is nog veel langer. Er zijn in deze jaren heel veel vleugels gebouwd die erg goed zijn in de basis. Hoe de vleugel er op het moment bij staat hangt af van drie dingen:

1. Hoe is de vleugel gebouwd?
2. waar heeft de vleugel gestaan?
3. Hoe is hij onderhouden en/of gerepareerd?

Een pianotechnicus kan deze drie dingen voor u beantwoorden. Maar ik denk dat vooral punt 1. enige uitleg behoeft; Ondanks dat deze pianofabrieken een goede naam hebben wil het niet zeggen dat alle vleugels goed de fabriek hebben verlaten. Er zijn in deze jaren veel dingen veranderd zoals mechaniek-materialen, hamerkopgewichten en uitweeg-methodes. De kwaliteit van de vleugels en piano’s die de fabriek hebben verlaten verschillen daardoor van instrument tot instrument. Vooral Schimmel (en dus ook de Pleyel vleugels uit Braunswieg) staat bekent om grote fouten in het mechaniek en daardoor zwaar spelend. Het zijn niet de grootste kosten om dit te verhelpen of te verbeteren. Als een vleugel dus mooi klinkt maar slecht speelt dan kan het interessant zijn om het mechaniek aan te laten pakken door een pianotechnicus.

Speelaard is altijd te verbeteren naar smaak van de pianist. De klank slechts tot een bepaalde hoogte.

3. Ik wil kwaliteit en heb daar wat voor over.

• Budget ~ 20.000 tot 50.000 

Stel u heeft de zelfde eigenschappen en eisen als bij punt 2, maar het mag allemaal iets exclusiever. Geld is in mindere maten de beperkende factor, en de zoektocht naar een perfecte sound of speelaard neemt de overhand.

Nieuwe vleugel

Ook hier mag Yamaha genoemd worden. Hun vleugels zijn stevige concurrenten van de Duitse topmerken in deze prijsklasse. De vlakke toon waar veel pianisten het vaak over hebben is niet meer aan de orde bij de nieuwe modellen. Yamaha weet inmiddels al jaren de toon van Duitse instrumenten te evenaren en te overtreffen. Er komen in deze prijsklasse echter wel een hoop andere merken om de hoek kijken. Bösendorfer, C.Bechstein, Seiler, Sauter, Grotrian Steinweg, Schimmel etc. Je kan nu kiezen tussen vrijwel alle grote jongens. Daardoor wordt de zoektocht echter niet makkelijker. Ondanks dat al deze merken allemaal proberen te klinken als Steinway & Sons, variëren ze gigantisch met speelaard en klank. Niet alleen van merk tot merk, maar ook van model tot model. Neem dus vooral de tijd om heel veel uit te proberen in deze klasse. Kies een instrument die u teruggeeft wat u erin stopt. Een instrument die bij u past. In deze prijsklasse is het ook geen overbodige luxe om een pianotechnicus mee te nemen voor de technische staat van het instrument, want net als vroeger komen er ook uit de mooiste fabrieken de vreemdste fouten.

Occasion vleugel

Voor hetzelfde geld van een nieuwe Duitse topvleugel heb je een gereviseerde Steinway & Sons. Dit is een moeilijke markt en adviseer ik alleen te betreden met een ervaren technicus. Er zijn veel handelaren die Steinway vleugels aanbieden met als bijschrift “compleet gereviseerd” of “showroom nieuw”. Slechts zelden heeft de Steinway vleugel de aandacht gekregen die hij verdient. Zo is er een grote pianowinkel die zijn revisies laat uitvoeren in de fabriek waar ook zijn Chinese piano’s vandaan komen. Ik hoef denk ik niet te vertellen wat ik daar van vind. Er zijn ook handelaren die hun vleugel als “compleet gereviseerd” aanbieden als alleen de zangbodem is schoongemaakt en de hamerkoppen zijn geschuurd. Dan zijn er ook nog de officiële dealers die alles vervangen voor originele nieuwe onderdelen, perfect afregelen en intoneren, maar alle fabrieksfouten laten zitten. Neem voor de aanschaf voor een vleugel in deze prijsklasse een ervaren technicus mee die onafhankelijk is.

Pssst… Tip! Ik heb zelf soms ook iets heel moois te koop: Gereviseerde Vleugels

4. Ik wil het beste!

• Budget ~ 50.000 of meer 

Nieuwe vleugel

Hier blijven in mijn ervaring twee merken over. Steinway & Sons en de Yamaha Cf-series. Er zullen collega’s zijn die meer merken zullen noemen zoals Fazioli of Maene, maar ik heb aan deze vleugels te weinig gewerkt om ze mijn voorkeur te geven. Het is niet voor niets dat alle merken willen klinken als deze jongens Steinway en Yamaha. Deze vleugels klinken zoals vleugels zijn bedoeld. Uiteraard zitten er tussen de merken die ik bij punt 3 heb genoemd ook pareltjes die zich in deze prijsklasse staande houden, maar daar zijn het vaak de uitzonderingen.

Ook bij deze prijsklasse geen overhaaste beslissingen nemen en niet onder de indruk raken van mooie glanzende winkelpanden met secretaresses. Als de vleugel die u zoekt er niet bij zit. Dan staat die misschien wel bij de officiële dealer aan de andere kant van een van onze grenzen.

Nieuwe vleugels in deze prijsklasse zijn werkelijk fantastisch, maar zelden perfect. Ze komen namelijk nog steeds allemaal uit een fabriek. En hoe mooi de introductie filmpjes van het merk ook zijn, de pianofabriek is altijd op zoek om op de goedkoopste manier een vleugel te maken die goed genoeg is. Bij de topmerken zitten absolute top-technici zich uit de naad te werken om het mooiste uit de vleugel te halen nadat de vleugel uit het fabrieksproces komt. Maar mocht er in de basis iets niet kloppen aan de vleugel dan gaat deze vleugel niet terug het fabrieksproces in. Dat is te duur en zo is het proces niet ingericht. Voor iedere vleugel is uiteindelijk wel een koper te vinden. Wil je echt het uiterste uit een topinstrument halen dan kan je de vleugel laten optimaliseren. Dat kan door het mechaniek opnieuw uit te balanceren op de PTD methode, maar ook door onderdelen te vervangen door hoogwaardigere componenten van bijvoorbeeld Wessel, Nickel & Gross. Met een goede technicus zijn de mogelijkheden eindeloos!

Lees meer over de Precision Touch Design (PTD-methode) in mijn blog:
Precision Touch Design

Occasion vleugel

In deze prijsklasse mag dit naar mijn mening geen “occasion vleugel” meer heten, maar “geoptimaliseerde vleugel“. Wij hebben het hier eigenlijk nog maar over 1 merk die tweedehands deze prijsklasse kan halen. Dit zijn jonge Steinway & Sons vleugels (Na ~1980) Die helemaal opnieuw opgebouwd, verbeterd of geoptimaliseerd zijn. Vaak worden er betere materialen gebruikt dan in de Steinway fabriek en ze spelen en klinken beter dan de nieuwe modellen in de showroom bij de dealer. Er zijn slechts een handjevol revisie bedrijven in Nederland die hier de kennis en ervaring voor in huis heeft.

Nog een paar puntjes..

• Vleugels van voor 1970

Ongeacht de prijs, afmetingen of merk zijn dit altijd instrumenten waar je voorzichtig mee moet zijn. Piano’s en vleugels zijn nooit gemaakt met de intentie om langer mee te gaan dan 50 jaar zonder grondige restauratie of revisie. Als dit bij dit instrument dus nog niet gebeurt is dan is het hard nodig of niet meer de moeite waard. Als het instrument wel gerestaureerd of gereviseerd is is het weer de vraag wat de verkoper daar mee bedoeld. Ik ken pianohandelaren die de snaren schoonmaken al gereviseerd vinden. Ik ben zelf een antieke piano, die ik enkel gestemd had, een dag later op marktplaats tegen gekomen met de kop “gerestaureerde piano”. Laat altijd een pianotechnicus de staat beoordelen. Hij kan je ook vertellen wat de kosten zijn om hem weer in goede- of nieuwstaat te krijgen.

• Vleugels van voor 1900

Deze zijn maar heel zelden de moeite waard. Vaak is het een verouderd mechaniek die niet voldoet aan de eisen van de moderne pianist. Ook zijn er maar heel weinig zangbodems die na 120 jaar nog goed hun werk doen. Uiteraard zijn er liefhebbers van historische instrumenten, maar deze zullen net als liefhebbers van oldtimer auto’s een goed gevulde portemonnee moeten meenemen om de vleugel goed te laten werken.

• Baby vleugels

Ik ben nog nooit een babyvleugel tegen gekomen die mooi klonk… en mijn collega’s ook niet… niemand niet. Baby vleugels hebben te korte snaren en daardoor een te kleine mensuur. Ze klinken (ook als ze goed gestemd zijn) wrang en de bassen zijn altijd lelijk. Een vleugel wordt pas interessant vanaf de lengte 1,60m. Daaronder is een piano wellicht een betere keuze.

• Russische vleugels

Deze wilde ik even aanstippen. Als u ooit een Estonia of andere Russische vleugels tegenkomt dan adviseer ik u deze netjes te laten staan. Dit zijn vleugels vergelijkbaar met Cherny, Tchaika en Irmbach bij de piano’s. Goedkope margeknallers uit de jaren 70. Ze hadden allemaal al in de jaren 80 bij de milieustraat moeten staan. Zonder uitzondering.

• Kringloop

Ik heb het al in eerdere blogs uitgelegd. Bij de kringloop koop je geen piano’s of vleugels! Deze instrumenten zijn meestal al 20 keer afgeschreven door tientallen pianisten en pianostemmers, maar de kringloop komt hem gratis ophalen en zet hem gerust weer neer voor €50,-

Lees hierover meer in mijn blog:
Waarom je geen piano bij de kringloop wil kopen

• Pianoleraar meenemen

Het geluid en de speelaard van een vleugel komt neer op persoonlijke smaak. Die heeft de pianoleraar ook en is vaak niet hetzelfde als de uwe. Over de technische staat kan uw pianoleraar niks vertellen. Een pianotechnicus wel. De pianoleraar zal u wel graag meenemen naar een pianowinkel. Pianowinkels schuiven namelijk graag een paar procentjes van de winst door naar de pianoleraar als de koop wordt beklonken.

• VvPN en NPMB

De VvPN is de Vakvereniging voor Pianostemmers Nederland. Een vakvereniging, dus geen keurmerk. Het zegt dus niks over de kwaliteit van de pianostemmer of aangeboden instrumenten van het lid.

De NPMB is de Nederlandse Piano en Muziekbond. Hoewel zij zich naar eigen zeggen inzetten voor de belangen van pianokopers en branche wil het niet zeggen dat alle aangesloten bedrijven goede instrumenten verkopen. Dit kan je dus ook niet zien als een keurmerk of “veilig kopen-garantie” zoals sommige winkels het aanprijzen.

• Beleggen in Steinway & Sons

Ik zie weleens verkooppraatjes langskomen of marktplaats advertenties dat het slim is om te beleggen in een Steinway & Sons vleugel. Met als reden dat de nieuwe modellen jaarlijks duurder worden en daardoor de tweedehands markt meetrekt. Dit is maar half waar. Een vleugel of piano wordt altijd minder waard naarmate hij ouder wordt. Als je hem goed laat onderhouden en op tijd laat opknappen kan je dit tot een minimum beperken, maar dan ben je het geld kwijt aan onderhoud. Als je niks aan onderhoud laat doen, daalt de waarde ook harder. Een Steinway & Sons vleugel is fantastisch, maar kost gewoon veel geld.

• Zijn er ook goede digitale vleugels?

Nee, natuurlijk niet!

• Ik mis de categorie in de prijsklasse 0,- tot 2000,-…

Klopt. daarover meer in een andere blog: De goedkope of gratis piano

 

Voor meer vragen kunt u uiteraard contact met mij opnemen. Alvast succes met de zoektocht!