Tips voor het kopen van een piano
Geen enkele piano is hetzelfde. Dat maakt mijn vak als pianotechnicus ook zo leuk. Iedere piano heeft zijn sterke kanten, maar ook zijn eigenaardigheden of mankementen. Zet van een gerenommeerde fabriek 10 nieuwe piano’s naast elkaar, met opvolgende serienummers en toch heeft iedere piano een andere klank en zelfs een andere speelaard. Een piano kopen kan daarom een geweldig avontuur zijn. Op zoek naar dat ene geluid, dat grote model, die sierlijke poten… Er is een gigantische verscheidenheid aan klank, kwaliteit en prijs.
Hoe weet je bij het aanschaffen van een piano dat je de juiste koopt? en of je daar de juiste prijs voor betaald? Met de volgende tips voor het kopen van een piano ga ik proberen de mogelijkheid van een miskoop te verkleinen.
Neem de tijd
Een van de belangrijkste tips die ik kan geven. Ga bij verschillende piano bedrijven kijken en niet alleen bij de pianoboer om de hoek. Ook als u het idee heeft dat uw budget alleen een marktplaats-piano toelaat. Door bij veel pianowinkels te kijken krijg je een goed idee van de waarde van een piano. Laat u grondig adviseren door de verkoper en vergelijk de adviezen met andere verkopers. Bespeel meerdere piano’s en als u liever niet zelf speelt of nog niet kan spelen; Vraag of de verkoper een aantal modellen demonstreert.
Je zal zien dat na het bezoeken van een aantal winkels je een beter idee heb van wat je zoekt in een piano. Het belangrijkste is dat je niet over één nacht ijs gaat. De piano die je gaat kopen is iets wat jaren in uw woonkamer gaat staan. Dit moet een instrument zijn die uitnodigt om op te spelen, maar ook uitnodigt om naar te kijken.
Wat voor merk?
De meeste pianowinkels hebben 1 of 2 topmerken staan, een middenklasser en vaak een chinees (lees hieronder meer over de Chinese piano) Topmerken zijn bijvoorbeeld Sauter, Schimmel en Grotrian Steinweg. Dit wil niet zeggen dat deze piano’s ook allemaal top zijn! Piano’s worden grotendeels met de hand gemaakt en zijn daardoor allemaal anders. Ik kom dus met regelmaat piano’s van deze merken tegen die beroerd spelen of klinken. Daarna volgen de middenklassers Kawai, Seiler, August Forster Ook deze merken maken over het algemeen mooie instrumenten en zijn redelijk waardevast.
Diezelfde namen zul je ook tegenkomen bij de tweedehands afdeling samen met een stortvloed aan andere merken. Er zijn in het verleden zo veel merken geweest dat er geen pianostemmer is die ze allemaal zal herkennen. De kwaliteit varieert sterk en hiervoor zal je dus af moeten gaan op de expertise van de verkoper of een zelf meegenomen pianotechnicus.
Yamaha en Kawai
De Japanners zijn een klasse apart. Die geven een soort leidraad met modellen waar je andere merken mee kan spiegelen. Deze merken hebben naar mijn mening de beste prijs/kwaliteit verhouding. Helaas staan deze piano’s niet bekend om hun warme toon. Dit klopt deels. Japanse piano’s zijn vanwege hun degelijke bouw op iedere muziekschool te vinden. Daar worden ze dag en nacht bespeeld, verhuisd en mishandeld. Deze verwaarloosde piano’s zijn vaak het referentiepunt van de klant. Met een beetje afregelen, intoneren en liefde zijn ook Yamaha en Kawai piano’s erg mooi te krijgen. Op het gebied van mechaniek-verhoudingen en speelgewicht is Yamaha een stuk verder dan ieder ander merk. Ik adviseer klanten dan ook om eerst in de showroom op een Yamaha (U1 of U3) te spelen en daarna op andere merken. Voelen die andere merken zoals de Yamaha dan zit het goed.
Occasion Yamaha piano’s
Vanwege de populariteit van Yamaha zitten de prijzen van tweedehands modellen op het prijsniveau van een mooie Duitse occasion. Je ziet dat sommige winkels nog stunten met occasion Yamaha piano’s, maar dit zijn vaak modellen van voor 1975. Dat is wel erg oud voor deze piano’s. De gebreken die een piano gaat vertonen rond die leeftijd kunnen flink in de papieren lopen. Yamaha kent ondanks zijn bouwkwaliteit ook zijn eigenaardigheden. Zo willen de bassnaren uit de piano’s gemaakt in de jaren 70 vaak “dood” klinken. En hebben de instrumenten gemaakt tussen 1975 en 1985 vaak last van verpulverende kapselkoortjes. Een beetje pianowinkel heeft dit al in orde gemaakt voor dat de piano’s in de verkoop gaan.
Meer over tweedehands Yamaha piano’s in mijn uitgebreide blog:
Tweedehands Yamaha piano’s – Waar moet ik op letten?
Dochtermerken
Als een winkel een topmerk heeft staan voeren ze meestal ook het dochtermerk. Deze merken kan je herkennen aan “made by” of “design by”. Ook zijn er diverse merken die een voornaam aan hun merk plakken. Deze instrumenten komen bijna altijd uit China of andere “lage lonen landen” in Azië. Ze zijn weinig beter dan hun landgenoten. Je betaalt er alleen iets meer voor.
Showroommodel
Bij een autodealer kan je een proefrit maken in het nieuwste model van uw merk. Mocht deze auto bevallen kan u een kleur en wat accessoires kiezen en wordt het model vervolgens besteld bij de fabriek. De auto waar de proefritten mee gemaakt worden gaat uiteindelijk met korting weg.
Bij een nieuwe piano is dat ook mogelijk, maar het gebeurt vrijwel nooit. Hoe hoogstaand het merk en productieproces ook is, ieder instrument klinkt en speelt anders. Het kan dus zijn dat het model x dat u in de winkel bespeelt voor u perfect is, maar hetzelfde model x uit de fabriek totaal niet bij u past. Ik ken een pianowinkel in Leiden (Emile van Leenen) die persoonlijk met een pianist naar de fabrieken van Schimmel, Grotrian Steinweg, August Förster en Petrof afreist om de mooie piano’s handmatig uit te kiezen. Dat niet alle piano’s even mooi zijn blijkt, want hij komt ook regelmatig met lege handen terug. Bestel dus nooit blind een piano bij de fabriek, maar kies de piano waar je op speelt.
De Chinese piano
Zoals met producten in het algemeen worden ook veel piano’s in China gemaakt. Daar staan een flink aantal fabrieken waar aan de lopende band instrumenten in elkaar gezet worden die erg veel op piano’s lijken. Bijna al die piano’s dragen namen van (Duitse) pianomerken die zichzelf in het verleden goed op de kaart hebben gezet. Uit dezelfde fabrieken komen ook de “stickerpiano’s” Dit zijn piano’s die op bestelling de naam van uw keuze op de klavierklep kan krijgen. Er zijn dus een aantal pianowinkels in Nederland die zichzelf op deze manier pianobouwer noemen of een eigen verzonnen merk verkopen.
Je kan deze piano’s herkennen aan de prijs. Een nieuwe hoogglans zwarte piano voor onder de €4000,- kan eigenlijk niet zonder rigoureus te bezuinigen op bouwkwaliteit, onderdelen en loonkosten. Deze piano is een prima keus als de piano nieuw, goedkoop en glimmend moet zijn. Een goede speelaard, mooie klank en lange levensduur mag je niet verwachten in deze prijsklasse. De verkoper zal hem aanprijzen als een fantastisch buitenkansje! Op de toch al zo lage aanschafprijs zit namelijk een zeer lucratieve marge voor de winkel.
Misleiding?
Pianowinkels en hun merken zijn erg inventief om met wollige woorden aan te geven dat het vooral geen Chinese piano is. Er worden termen gebruikt als Japanese felt, European quality, Solid spruce zangbodem. Dit is wettelijk niet verboden. Je mag in je reclame uitingen een beetje overdrijven over je product. Een bekende pianoboer in Nederland gaat een stapje verder. Die laat zijn nieuwe lijn piano’s maken in eigen Chinese fabriek en heeft tijdens het design proces al ingetekend dat er groot op het frame “Pianofabrik Lenzen GmbH” komt te staan. Een fabriek die al sinds 1996 niet meer fysiek bestaat. Het is mij nog niet gelukt om dit anders te zien als misleiding met voorbedachte rade.
Nu lijkt het alsof ik niet positief kan zijn over Chinese piano’s, maar dat is niet zo. Ik heb in mijn beroepsjaren nergens zo veel geleerd en verdiend als aan de Chinese piano. Kromtrekkende toetsen, krakende pedaalbodems, loslatende lijmverbindingen, loslatende zangbodems, afbrekende stempennen. Ik ben hier een zeer creatieve pianostemmer van geworden.
Koreaanse piano
Zie “De Chinese piano”.
Piano’s uit de Oekraïne
In het verleden waren dit de margeknallers van een paar pianowinkels. Ze kwamen allemaal uit dezelfde piano fabriek en droegen namen als Tchaika, Cherny, Goldstein, KH Bernstein, Krause, Irmbach, Alexander Irmbach en Urk & Sons. Ze waren spotgoedkoop en klonken ergens wel als een piano. Inmiddels zijn de meeste piano’s ingestort, maar omdat er zo veel verkocht zijn, zie je ze nog regelmatig langskomen op marktplaats. Het grote verschil met de Chinese piano is dat deze piano’s er ook niet mooi uitzien. De bizarre fabrieksfouten en inferieure kwaliteit van deze piano’s zorgen voor veel vermaak onder pianotechnici. Mocht je er een tegenkomen; Niet kopen of verkopen, maar breng de piano waar hij hoort, de milieustraat.
Als je een van deze piano’s bij een pianowinkel tegenkomt, dan mag je hardop de kwaliteitseisen van gehele winkelvoorraad in twijfel trekken.
Keurmerken, verenigingen, erkende bedrijven en reviews
Er zijn een aantal clubs waar pianowinkels en technici lid van kunnen worden. Voor de pianostemmers en pianotechnici is er de VvPN– Vereniging voor Pianotechnici Nederland (en België). Voor de pianowinkels is er de NPMB– Nederlandse Piano en Muziekinstrumenten Bond. Dit zijn vakverenigingen en geen keurmerken. Het wil dus zeker niet zeggen dat alle aangesloten personen en bedrijven vakmensen betreft.
Op het internet heb je tegenwoordig een groot scala aan review websites. De bekendste hiervan zijn de reviews die je kan vinden op google. In veel bedrijfstakken geven deze reviews een goede indruk van het bedrijf. Helaas komen een aantal beruchte pianohandelaren ook hier goed weg met louter goede reviews. Het zegt dus niet zoveel. De beste reviews worden gegeven via een belletje naar een pianotechnicus bij u in de buurt.
Als een handelaar zelf reviews op zijn site verzameld kan je er van uit gaan dat deze gemodereerd of verzonnen zijn.
Dan is er ook nog een stickertje dat op iedere winkel te vinden is “wij leiden vakmensen op” Dit stickertje heb je met één telefoontje op de deurmat en gaat dus niet over het vakmanschap van het bedrijf.
Mijn budget is krap, wat nu?
Piano’s zijn niet duur, maar kosten wel veel geld. In een pianowinkel of bij een pianotechnicus hebben de pianoprijzen vaak een bepaalde ondergrens. Dat is ook wel begrijpelijk. Een onderhouds- en poets beurt aan een piano is vaak één à twee dagen werk voor een pianotechnicus. Tel daarbij de inkoop, BTW en een (kleine) winstmarge op en je merkt dat een piano onder de € 1200,- neerzetten in de winkel onmogelijk is.
Onder dat bedrag een goede piano vinden is niet helemaal onmogelijk. Je kan een lijntje uitzetten bij pianowinkels of pianostemmers voor een degelijke (inruil) piano. Dan is het maar afwachten wat er langskomt. Veel geduld dus.
Marktplaats
Vriend en vijand van de pianobranche. Alle piano’s die al jaren geleden afgeschreven zijn, willen hun weg maar niet vinden naar de milieustraat en komen op dit platform. Hier door krijg je een oerwoud aan aangeboden piano’s voor prijzen die de verkopers (niet gehinderd door enige kennis) eerlijk achten. Het prijsbesef in het algemeen van een piano is hierdoor zeer moeilijk te verdedigen. Ik heb eerder al een blog geschreven over de goedkope of gratis piano en daar geef ik al aan wat de valkuilen kunnen zijn van krijgertjes. De enige manier om in dit geval geen miskoop te doen is een pianovakman er bij te halen, want expertise is te koop!
Ik adviseer altijd eerst zelf op zoek te gaan. U weet zelf het beste in welke prijsklasse u zoekt, welke kleur bij uw meubels past en hoe groot hij mag zijn. Maak vervolgens een afspraak met de verkoper en ga erop spelen. Als u zelf nog niet kunt spelen raad ik toch aan even chromatisch alle toetsen in te drukken. U krijgt dan een idee van het geluid wat eruit komt en of überhaupt alle toetsen werken. Eventueel kan waarschijnlijk de verkoper ook wel een stukje spelen. Klinkt de piano volgens u mooi en voldoet hij aan alle andere voorwaarden die u stelt? Daar is het moment om de pianostemmer (ik!) te laten kijken. Die kijkt of de piano het geld waard is en of de piano de komende jaren kan voldoen. Als het dichtbij is kan dit vaak al tegen voorrijkosten.
Kringloopwinkel
Daarover uitgebreid in mijn blog: “Waarom je geen piano bij de kringloop wil kopen”
Ik neem mijn pianoleraar wel mee – die heeft er verstand van
Neemt u voor een occasion auto liever uw rij-instructeur mee of iemand uit een vakgarage?
De pianoleraar heeft verstand van alle dingen die u zelf ook kan beoordelen; De looks van de kast, de bespeelbaarheid en het geluid. Pianoleraren hebben over het algemeen geen verstand van mechaniek onderdelen en stembaarheid van een instrument. Zij nemen u wel graag mee naar een gerenommeerde muziekwinkel. Winkels schuiven de leraren graag wat toe als zij voor hun verkopen.
Koppelverkoop door pianowinkels
Na het kopen van een piano is er een “natuurlijk” mechanisme dat er voor zorgt dat de juiste koop is gedaan. De piano moet namelijk gestemd worden door een pianostemmer. Deze komt voor het eerst bij de piano en ziet wat voor instrument het is. Als de pianostemmer merkt dat de piano niet in orde is zal hij aan de bel trekken.
Dit mechanisme wordt door veel winkels voorkomen door bij de piano een eigen pianostemmer te leveren. In de kleine lettertjes wordt dan aangegeven dat als de piano niet onderhouden wordt door deze pianostemmer de garantie vervalt. De pianostemmer in kwestie is dan in dienst van de pianowinkel en is dus niet objectief. Deze vorm van koppelverkoop is volgens mij niet illegaal maar zit wel in een grijs gebied.
Gelukkig bestaat er in Nederland een wettelijke garantie en u hoeft met deze kleine lettertjes niet akkoord te gaan.
Zekerheid over de aankoop?
Wilt u echt 100% zeker zijn van een goede aankoop?. Laat een aankoopkeuring uitvoeren door een onafhankelijke pianotechnicus voordat u de piano koopt.
En Vleugels?…
Die tips krijgt u in een latere blog.
Update: Tips voor het kopen van een vleugel
Fabeltjes over nieuwe piano’s
Een nieuwe piano is optimaal. Perfect afgeregeld en geïntoneerd.
Nee, dat ligt aan de pianowinkel. De piano’s worden in redelijke staat afgeleverd in de winkel en als de winkel een pianotechnicus heeft en de moeite neemt, dan wordt de piano geoptimaliseerd voordat hij bij u in de woonkamer komt te staan.
Met merk X zit je altijd goed.
Ik kom vaak mensen tegen die een piano of vleugel hebben gekocht van hetzelfde merk als hun pianoleraar. De piano had namelijk aangeraden dat dat een goed merk was en ze heeft er zelf ook een. Bij heel veel producten gaat dit redelijk op, maar met piano’s absoluut niet. Zoals ik eerder al aangaf worden piano’s met de hand gemaakt door mensen en waar mensen werken worden fouten gemaakt. Omdat ik veel restaureer en reviseer kom ik al die fouten tegen. Ja, ook bij Steinway’s.
Ik neem mijn pianoleraar mee, hij/zij heeft er verstand van.
Ik heb het in mijn verhaal hierboven al eerder verteld, maar ik benadruk dit graag extra. Pianoleraren hebben vrijwel allemaal geen idee wat er onder de “motorkap” van een piano afspeelt. Zij kunnen 2 dingen beoordelen. Of hij goed klinkt en of hij redelijk speelt. Een pianovakman kan dit ook en kan daar naast de gehele mechanische staat van de piano in kaart brengen.
Dus nogmaals mijn vergelijking: Neemt u voor een occasion auto liever uw rij-instructeur mee of iemand uit een vakgarage?
Fabeltjes over occasion piano’s
Piano’s met scheuren in de zangbodem zijn waardeloos.
Scheuren in zangbodems zijn vaak niet hoorbaar en reparatie ervan is eigenlijk altijd alleen cosmetisch. Tenzij de ribben gaan loslaten of gedeeltes gaan rammelen kan een scheur dus geen kwaad. Klinkt de piano goed met scheuren dan is er dus niks aan de hand.
Antieke piano’s zijn meer waard.
In tegenstelling tot veel ander instrumenten worden piano’s alleen maar minder waard. Ook merken als Steinway en Bechstein.
Piano is van een professionele pianist/ zangeres/ musicus geweest!
Dit zie ik wel eens bij advertenties staan en heb zelfs wel eens de vraag gehad of een bepaald instrument van een amateur of professioneel muzikant was geweest. Het zegt niks over een piano of vleugel. Ik ken meerdere pianoleraren die op brandhout spelen en daar dik tevreden mee zijn.
Een lespiano / oefenpiano / studiepiano hoeft niet optimaal te zijn.
Ik snap niet waar dit vandaan komt. Vaak word een piano die niet super speelt of klinkt geoormerkt als een oefenpiano. Dit is een rare denkfout. Als je oefent op een slecht spelende piano dan leer je fout piano spelen. Dat kan je vergelijken als leren voetballen met een eivormige “oefenbal”. Als je een van deze termen tegenkomt bij een marktplaats advertentie dan weten de verkopers dat ze rommel verkopen. Een piano hoort goed te spelen en goed te klinken.
