Bechstein revisie deel 2
De nieuwe vleugel
In het vorige deel van de Bechstein revisie heb ik de vleugel voorzien van een nieuwe zangbodem en nieuwe kammen. Inmiddels is de vleugel weer terug in de werkplaats en heeft een bezoek gehad bij de pianospuiter. Hij heeft een mooie laag zwart hoogglans polyester gekregen en staat weer te stralen als een gloednieuwe vleugel.
Het gietijzeren frame kan er weer uit en de kamstiften kunnen in de kam geslagen worden. Een intensief werkje. Een vleugel heeft 88 toetsen, maar daar zitten +/- 250 snaren achter. Al die snaren hebben ook nog eens 2 kamstiften om een knik te kunnen maken op de kam. Voor het zorgvuldig intikken van 500 kamstiften kan je dus gerust een dag uittrekken.
Bevilten van het frame
Met de kamstiften op zijn plaats kan het frame weer in de vleugel. Volgende stap is het frame voorzien van vilt. In tegenstelling tot andere merken is Bechstein een aantal keer veranderd van vilt kleur. Vroeger was dat “Bechstein blauw” dat werd vanaf ongeveer 1900 mosgroen en de laatste jaren gebruiken ze ook donkerblauw voor hun vleugels. Zelf vind ik de mosgroene kleur het beste bij Bechstein passen en heb een lap vilt besteld bij de Bechstein fabriek in Duitsland.
Besnaren van de Bechstein vleugel
De besnaring is aan de beurt. De snaardiktes heb ik opnieuw laten berekenen zodat de trekspanning, breekspanning en inharmoniciteit van de snaren, een zo egaal mogelijk verloop hebben. Vroeger werden de snaardiktes bepaald door het “trial and error” principe. Als de snaar te snel brak was hij te dun en als hij te niet mooi klonk was hij te dik. In de loop van de tijd zijn daar best mooie vleugels uitgekomen, maar met de kennis van nu kunnen pianotechnici dit soort dingen zelf berekenen en dus ook verfijnen. Met een goede herberekening is een hele hoop te winnen in toonkwaliteit en stabiliteit van de stemming.
Iedere stempen meet ik op met een momentsleutel en ik pas de torsie aan waar nodig. De klant heeft daar uiteindelijk niks aan, maar een vleugel met stempennen die allemaal dezelfde torsie hebben is een genot om te stemmen. Een cadeautje aan de toekomstige pianostemmer.
Met de besnaring bevestigd krijgt de vleugel zijn gezicht weer een beetje terug. Er zit nog een hoop elasticiteit in de snaren, dus voor dat ik aan stemmen toe kom, zal ik de snaren nog een aantal keer moeten optrekken. Op het moment dat ik klaar ben met de rest van de vleugel, zal hij redelijk stabiel op stemming zijn.
Vleugeldemping
Laatste onderdeel van de akoestiek is de demping. Zoals eerder verteld het ik deze vleugel overgenomen in losse onderdelen en bij het bekijken van de dempers schrok ik even. Het vilt was al gelijmd en de dempertjes waren klaar om in de vleugel te hangen, maar het leek wel of er een emmer met grind overheen gevallen was. Er zaten diepe beschadigingen in het hout.
Dit is een van de eerste dingen die je ziet als je achter de vleugel gaat zitten, dus kan ik hier geen genoegen mee nemen. Gelukkig kan je bij Renner in Duitsland een compleet nieuwe demper bestellen.
Ook het demperlichaam, dat is het mechaniek in de vleugel waar de demperdraadjes in moeten, was in erbarmelijke staat. Gelukkig had een collega van mij nog een compleet nieuw demperlichaam en die kon ik overnemen. Hier en daar een kleine aanpassing was genoeg om hem pas te maken in mijn vleugel.
Tussen de demper en het demperlichaam zit nog een rooster waar de draden doorheen komen. Ook deze krijgt vers vilt.
Met het nieuwe vilt, nieuwe besnaring en de demper ingehangen is de akoestiek van de vleugel klaar. Tijd om aan het mechaniek te beginnen. Ik kan niet wachten om hier geluid uit te toveren.
De revisie van het mechaniek beschrijf ik in mijn volgende blog.
